БиХ со двојно повисок минималец

Федералната влада на БиХ соопшти дека ја зголемува минималната плата на вработениите во земјата – од сегашните 300 на околу 600 евра.

Ваквата одлука е дел од фискалната реформа што се спроведува во БиХ, па со новата законска регулатива – работодавачите се ослободуват од плаќање на дел од придонесите. На овој начин творците на реформата најавуваат силно придвижување на економијата, но и „задушување„ на црниот пазар.

Спречување на егзодусот

Покрај законот за минималната плата, со реформата се предвидува и донесување закон за регулирање на приходите на работниците. Целта на оваа законска мерка е обезбедување заштита на оние кои ќе останат со приходи под сегашната минимална плата.

Сега минималната плата во БиХ изнесува 620 босански марки, што е еднакво  на 310 евра. Со најавениот двојно повисок минималец, ќе се отвори пат за раст и на платите воопшто, со што  се создава систем и за раст и на пензиите- со усогласување на пензиите, со растот на платите.

 Зголемување на минималната плата најавија повеќето од земјите на просторот на екс Југославија- означувајќи го тоа не само како економско-социјална мерка, туку и како начин за да се спречи егзодусот на младите и остручени кадри. Со што максимално се загрозува и економската иднина и развојот на секоја од државите.

Скопје според српскиот модел

Тоа го најави и Хрватска, со раст на тамошниот минималец, иако откако е членка на ЕУ и на Шенеген зоната, се повеќе се приближува до Словенија – според просечната плата. Но, зголемување навести и владата на Црна Гора, која со новата  минимална плата ќе ја престигне и Србија.

Во Белград , пак, нема најави за повисок минималец, а нема никакви знаци дека  и владата во Скопје има намера да се занимава со ова мошне важно прашање, врзано за стандардот на луѓето, како и за иднината на Северна Македонија. 

Вмровската власт , која се повеќе се врзува за Белград , копирајќи ги еконмските ( но и политичките) потези на Србија- како што беше и поткупувањето на пензионерите, со популистичкиот „модел“ на српскиот претседател- еднократно- да им се зголемат пензиите.  Во македонскиот случај, во два круга (вториот на пролет и блиску до локалните избори).

Бизнисот против корекции ?

Сето тоа се одвива  во услови на се уште свежите пропагандни пораки на груевистичко/бранковистичкиот блок- за новата „народна влада“ која божем само ќе водела грижа за народот и за неговите потреби. 

Се покажа, меѓутоа,  дека и тие ветувања се лажливи и важат до завршување на изборите, па власта студено ги отфрла барањата на синдикатите и на опозицијата ( социјал-демократите), затоа што ДУИ се повеќе се однесува како да е дел од владеачкиот блок,

Од тие причини албанскиот блок молчи за барањата за итна владина  интервенција, врзано   за запирање на дивеењето на цените. Но, посебно  и за зголемување на минималната плата, за што – колку што се знае- се противи бизнис блокот собран во Комората, кој бара од владата да се  „држи за договорот од пред изборите“.

Опозицијата е за 450 евра

.Што ќе рече- да нема  систем за корекции на платите ( и пензиите) како што тоа го покрена и го спроведуваше претходната . Станува збор за нешто што сегашната влада ја име ветено- за да ја добие целосната подршка на бизнис комората за мајските парламентарни избори, а (веројатно) и за следните.

Опозицијата  сугерира- во случајот со цените, за  да се запре постојаниот раст и лакомоста на трговците- да се укине  ДДВ за храната (што изнесува само 5 отсто), додека кај минималецот, предлогот не е за тоа Северна Македонија да се трка со другите во регионот.

Предлогот  е минималната плата да се зголеми на 450 евра. Сега таа изнесува 367 евра. Но власта овој предлог арогантно го одбива, уште означувајќи го како пропаганда.

Најнизок минималец

Македонскиот минималец е најнизок-  не само во регионот , туку со новите корекции на другите – најнизок е и меѓу државите на поранешната федерација.

А, тоа предизвика една нова ситуација.  Лугето да не бегаат за работа само на Западот, туку и во поранешните ЈУ републики- затоа што платите насекаде се повисоки.

Колку за потсетување, партијата на социјал-демократите за изборите, ветуваше одржување на системот минималец-плата- пензии и во тие рамки – просечна плата 1100 евра, а минимална 600. Минимална пензија од 20 илјади денари и просек од 30 илјади.

Гласачите , меѓутоа, поверуваа дека навистина ќе бидат „одново горди“, а пензионерите се полакомија за 2500 денари.

(С.Г.)